W dniu 4 lipca 2014 r. z Warszawy wyruszył 5 dniowy Rajd na Litwę do Wilna na obchody uroczystości w 70. rocznicę Operacji „Ostra Brama”, która została zaplanowana w ramach ogólnopolskiej „Akcji Burza”, gdzie w dniach 7-13 lipca 1944, stoczyły chwalebny bój z okupantem niemieckim oddziały Armii Krajowej pod dowództwem płk Aleksandra Krzyżanowskiego „Wilka”, dowódcy Okręgu Wileńskiego „Wiano”.

Główne uroczystości odbyły się w niedzielę 6 lipca br. i rozpoczęły się polską mszą świętą w kościele św. Teresy w Wilnie w intencji zmarłych żołnierzy AK z Okręgu Wileńskiego.

Kościół Św. Teresy jest połączony z Kaplicą Ostrobramską i uważany jest za „najszlachetniejszy pomnik kwitnącego baroku w Wilnie”. Po wzruszającym kazaniu i zakończeniu Eucharystii uczestnicy mieli okazję pomodlić się na Ostrej Bramie w kaplicy Matki Bożej Miłosierdzia, gdzie znajduje się słynący cudami obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej.

Następnie uczestnicy oficjalnych uroczystości przenieśli się na Cmentarz na Rossie, gdzie spoczywają m.in. żołnierze, oficerowie, którzy polegli w latach 1919-1920 w walkach o Wilno. Są tam też groby żołnierzy Armii Krajowej, którzy polegli w Operacji „Ostra Brama” w 1944 r. W centralnym miejscu „kwatery wojskowej” cmentarza znajduje się mogiła z płytą, na której widnieje napis „Matka i serce syna”. To w tym miejscu spoczywa Matka i serce Marszałka Józefa Piłsudskiego. Przed tym mauzoleum Marszałka poczty sztandarowe i uczestnicy oddali hołd, złożono kwiaty oraz zapalono znicze.

Na zakończenie pierwszego dnia oficjalnych uroczystościach w Domu Polskim odbył się wieczór wspomnień podczas, którego Zarząd Okręgu Wileńskiego ŚZŻAK przekazał na ręce Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jana Stanisława Ciechanowskiego ryngraf z napisem „… poległym w operacji „Ostra Brama” żołnierzom Okręgu Wileńskiego AK ze Zgrupowania „Węgielnego …”. Pierwszy dzień uroczystości zakończył się wspólną kolacją.

Drugi dzień oficjalnych uroczystości 7 lipca br. rozpoczął się w podwileńskich Krawczunach przy pomniku w miejscu bitwy Armii Krajowej z okupantem. Bitwa pod Krawczunami była największym i ostatnim bojem stoczonym przez oddziały Armii Krajowej Okręgu Wileńskiego w ramach Operacji "Ostra Brama". W trakcie bitwy z wycofującymi się z Wilna oddziałami niemieckimi zginęli słynny dowódca I Brygady Wileńskiej AK Czesław "Jurand" Grombczewski oraz jego 79 towarzyszy broni. Uczestnicy odmówili krótką modlitwę, oddali hołd złożyli kwiaty i zapalili znicze, a także mieli okazję wysłuchać naocznych świadków tamtych wydarzeń m.in. ks. kanonika kpt. Czesława Wierzbickiego ps. „Kula” - kapelana Wojska Polskiego.

Następnie autokary z uczestnikami przeniosły się do Kalwarii Wileńskiej, gdzie odmówiono wspólną modlitwę, złożono kwiaty i zapalono znicze na grobach Żołnierzy Armii Krajowej poległych w walce o Wilno w 1944 r.

We wtorek 8 lipca br. uczestnicy oficjalnych uroczystości rocznicowych przenieśli się do Ponar - największego miejsca kaźni na Wschodnich Kresach dawnej Rzeczypospolitej. W lasach ponarskich zamordowano około 100 tys. ludzi, dokładna liczba zamordowanych nie jest znana. W latach 1941 – 44 znajdował się tam jeden z największych ośrodków zagłady na Litwie. Ofiary przywożono pociągami lub ciężarówkami (czasem transportami pieszymi), rozstrzeliwano i grzebano w olbrzymich dołach. W Ponarach odsłonięto kilkunastometrowy metalowy krzyż z tablicami, na których są umieszczone nazwiska zamordowanych tu Polaków. Męczeńską śmiercią zginęło tu ok. 20 tys. Polaków – żołnierzy AK, uczniów wileńskich gimnazjów, przedstawicieli inteligencji: księży, profesorów. Najwięcej zginęło tu Żydów – ok. 70 tysięcy. Oddaniem hołdu, złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy przed pomnikiem upamiętniającym Polaków zamordowanych w Ponarach zakończyły się oficjalne uroczystości.


Organizatorem uroczystości w Wilnie było Stowarzyszenie Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej wspólnie z Urzędem ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przy wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych i Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.


W oficjalnych obchodach wzięli udział: Szef Urzędu ds. Kombatantów Minister Jan Stanisław Ciechanowski, Sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Minister Andrzej Krzysztof Kunert, Konsul Generalny RP na Litwie Stanisław Cygnarowski, Poseł na Sejm RP Leszek Dobrzyński, Prezes Związku Polaków na Litwie Michał Mackiewicz, Prezes Związku Akowców na Białorusi kpt. Weronika Sebastianowicz oraz delegaci: Oddziału IPN z Krakowa, Towarzystwa Miłośników Wilna, Stowarzyszenia Polskich Kombatantów na Litwie, Stowarzyszenia Rodzina Ponarska, Stowarzyszenia Armii Krajowej na Białorusi, Okręgu Wileńskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, harcerze i młodzież szkolna.


Poza uczestnictwem w części oficjalnej obchodów rocznicowych, uczestnicy Rajdu z Warszawy mieli okazję również zwiedzić stare Wilno. Obejrzeć piękną architekturę sakralną m.in. Katedrę Wileńską, Kościół św. Piotra i Pawła, Kościół św. Anny i przyległy Kościół św. Franciszka i św. Bernardyna. A także Pałac Prezydencki, Plac Ratuszowy, Uniwersytet Wileński, Zamek Dolny – rezydencję władców Wielkiego Księstwa Litewskiego i Polski, dom w którym mieszkała siostra Faustyna, gdzie obecnie znajduje się izba pamięci z wieloma pamiątkami z tamtego okresu, a także relikwie błogosławionego ks. M. Sopoćki i św. Faustyny oraz wiele miejsc związanych z życiem wielkich Polaków. Najbardziej wytrwali wspięli się na Górę Zamkową zwaną Górą Gedymina, z której rozciąga się przepiękna panorama na całe Wilno. Miejsca te przybliżyły nam opowieści polskiej Pani przewodnik Barbary Ogonowskiej, która sprawiła, że na pewno wiele osób powróci w to piękne miejsce.

Organizatorem Rajdu z Warszawy był Okręg Wileński Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, przy wsparciu finansowym Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Obecnemu Zarządowi Okręgu Wileńskiego ŚZŻAK w osobach Prezesa Włodzimierza Mikucia, Wiceprezesa Aleksandra Kostrowickiego i Skarbnika Roman Paprockiego udało się godnie kontynuować rozpoczęte przez poprzedniego Prezesa śp. Janusza Bohdanowicza wieloletnie rajdy na ziemię wileńską.


Uczestnikami byli przedstawiciele Zarządu Głównego ŚZŻAK: Prezes Okręgu Wilno Włodzimierz Mikuć, Prezes Okręgu Szczecin Stanisława Kociełowicz, Prezes Okręgu Warszawa-Wschód Edmund Muszyński, żołnierze AK Okręgu Wilno ŚZŻAK wraz z rodzinami oraz sympatycy i przyjaciele Armii Krajowej.

S.K/H.G

                                                                               Ryngraf - fot. Adam Serafin 

                                                         Msza św. w kościele św. Teresy w Wilnie - fot. Adam Serafin

                             Msza św. w kościele św. Teresy w Wilnie - fot. Adam Serafin

                              Msza św. w kościele św. Teresy w Wilnie - fot. Adam Serafin

                              Ostra Brama - fot. Adam Serafin

                              Ostra Brama - fot. Adam Serafin

                              Cmentarz na Rossie - fot. Adam Serafin

                                     Cmentarz na Rossie - fot. Adam Serafin

                              Cmentarz na Rossie - fot. Adam Serafin

                              Grób Matki i serca Marszałka J. Piłsudskiego - fot. Adam Serafin

                                                  Krawczuny - fot. Adam Serafin

                              Krawczuny - fot. Adam Serafin

                              Kalwaria Wileńska - fot. Adam Serafin

                                                         Ponary - fot. Adam Serafin

                                    Ponary - fot. Adam Serafin