Na zaproszenie Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, przy wsparciu finansowym Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w dniach 6-9 lipca br. kilku osobowa delegacja z Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej wzięła udział w obchodach 74. rocznicy Operacji „Ostra Brama” w Wilnie.
Pierwszy przystanek naszego wspólnego pielgrzymowania był w Kopisku, gdzie odwiedziliśmy Parafię NMP Królowej Polski. Tam powitał nas proboszcz ks. Mirosław Szepiotko, który oprowadził nas i opowiedział historię parafii i powstania pięknego drewnianego kościoła, który został wybudowany w 1960 r. Wnętrze kościoła zdobią liczne płaskorzeźby wykonane przez artystę rzeźbiarza Sergiusza Żedzia z Hajnówki. Na koniec każdy otrzymał błogosławieństwo relikwiami św. Stanisława Kostki.
Kolejnym punktem w drodze do Wilna było oddanie hołdu w Gibach, gdzie znajduje się Golgota upamiętniająca zamordowanych w Obławie Augustowskiej.
Oficjalne rocznicowe obchody rozpoczęły się w dniu 7 lipca br. uroczystą Mszą Świętą w kościele św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie. Msza została odprawiona za dusze żołnierzy AK z okręgu wileńskiego i nowogródzkiego oraz za zdrowie i błogosławieństwo dla żyjących kombatantów.
Następnie na Cmentarzu na Rossie przy grobie Matki i Serca Syna, w miejscu pochówku urny z sercem Marszałka Józefa Piłsudskiego – jednego z twórców Niepodległego Państwa Polskiego, zebrani oddali hołd, wspólnie odmówili modlitwę, a po oficjalnych przemówieniach zostały złożone kwiaty i zapalone znicze.
Na zakończenie uroczystości na Cmentarzu na Rossie, na grobach gdzie spoczywają polscy żołnierze polegli w walkach o Wilno w latach 1919-1920, a także podczas Operacji „Ostra Brama" w 1944 r. w ramach ogólnopolskiej "Akcji Burza", młodzież zapaliła znicze.
Następnie w godzinach późno popołudniowych w Ostrej Bramie przed obrazem Matki Boskiej Ostrobramskiej, każdy indywidualnie mógł się pomodlić i przekazać swoje intencje.
Wieczorem w Domu Kultury Polskiej odbyło się patriotyczne przedstawienie z okazji 100-lecia Odzyskania Niepodległości w wykonaniu Polskiego Studia Teatralnego oraz koncert Macieja Wróblewskiego.
Kolejny dzień naszej wizyty w Wilnie tj. 8 lipca br. rozpoczęliśmy od Mszy Świętej w kościele z 1741 r. w Skorbucianach. Następnie na znajdujących się tuż obok kościoła grobach 16 poległych żołnierzy z 7. Brygady Wileńskiej Armii Krajowej złożyliśmy kwiaty i zapaliliśmy znicze.
To właśnie z inicjatywy już śp. Janusza Bohdanowicza ps. „Czortek”, żołnierza 7. Brygady „Wilhelma” i wieloletniego członka władz naszego Związku oraz przy pomocy mieszkańców okolicznych wsi, a także z funduszy zgromadzonych przez środowisko wileńskie AK z Polski i całego świata, odnowiono kościół oraz stanęła nowa kwatera poległych żołnierzy w Skorbucianach.
Następnie po drodze w Jaszunach zwiedziliśmy Pałac Balińskich, gdzie bywali Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki i bracia Śniadeccy, a na pobliskim cmentarzu na grobie Jana Śniadeckiego zapaliliśmy znicze.
W dalszej kolejności udaliśmy się do Kalwarii Wileńskiej, gdzie w miejscu gdzie spoczywa 32 żołnierzy Okręgu Wileńskiego AK, którzy zginęli 13 lipca 1944 r. w bitwie z hitlerowcami pod Krawczunami, w asyście pocztu sztandarowego po wygłoszonych okolicznościowych przemówieniach, złożyliśmy kwiaty i zapaliliśmy znicze.
Następnym punktem obchodów tego dnia była wizyta w Kolonii Wileńskiej, gdzie na pobliskim cmentarzu na grobach żołnierzy I i III Zgrupowania AK poległych w operacji Ostra Brama w lipcu 1944 r. III Brygady „Szczerbca”, VIII Brygady „Tura”, I, III, V Batalionu 77 P.P., O. R. K. O. „Groma”, złożyliśmy kwiaty i zapaliliśmy znicze. Tu również swoje wspomnienia opowiedziała nam Prezes Honorowa Okręgu Szczecin ŚZŻAK Stanisława Kociełowicz, która urodziła się i mieszkała w Kolonii Wileńskiej oraz brała udział w Akcji „Ostra Brama”.
Zwieńczeniem 9 lipca br. uroczystych obchodów Operacji „Ostra Brama” była nasza obecność w Ponarach. W latach 1941–1944 las w Ponarach był miejscem masowych mordów dokonywanych przez oddziały SS, policji niemieckiej i kolaboracyjnej policji litewskiej pod Wilnem. Ofiary przywożono tu pociągami, ciężarówkami, czasem transportami pieszymi, rozstrzeliwano i grzebano w masowych mogiłach. Szacuje się , że zginęło tu m.in. ok. 70 tys. Żydów i 20 tys. Polaków. To tu przed symbolicznym pomnikiem odmówiliśmy modlitwę w intencji zamordowanych Polaków i obywateli innych narodowości, złożyliśmy kwiaty i zapaliliśmy znicze.
W uroczystościach 74. rocznicy Operacji „Ostra Brama” uczestniczyli również z nami: Zastępca Ambasadora RP na Litwie Grzegorz Marek Poznański, attache wojskowy Ambasady RP w Wilnie płk Mirosław Wójcik, Radca Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Sroka reprezentujący Ministra Jana Józefa Kasprzyka, Przewodnicząca Stowarzyszenia Żołnierzy AK na Białorusi Weronika Sebastianowicz, kombatanci, a także przedstawiciele władz i organizacji społecznych z Polski, Litwy i Białorusi oraz harcerze i młodzież.
Organizatorem uroczystości było Stowarzyszenie Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, Ministerstwo Obrony Narodowej, Fundacja Pamięci Armii Krajowej Kresy RP przy współpracy m.in. Domu Kultury Polskiej w Wilnie oraz Związku Polaków na Litwie.
Zarząd Główny ŚZŻAK podczas uroczystych obchodów rocznicowych reprezentowali: Skarbnik ZG Maciej Jarosiński, Prezes Okręgu Śląsk Janusz Kwapisz, Wiceprezes Okręgu Śląsk Henryk Czerwiński, Prezes Honorowa Okręgu Szczecin Stanisława Kociełowicz, Wiceprezes Okręgu Warszawa Ryszard Ostrowski, Wiceprezes Okręgu Warszawa-Wschód Wiesław Studziński, były Prezes Okręgu Wilno Włodzimierz Mikuć.
Na ręce Prezesa Artura Kondrata, składamy serdeczne podziękowania Stowarzyszeniu Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej, organizatorom uroczystości, za zaproszenie do wspólnego uczestnictwa w obchodach i oddania hołdu poległym, jak również wszystkim osobom, które przyczyniły się do organizacji takiego przedsięwzięcia.
Dziękujemy również Urzędowi ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych za otrzymaną dotację, która umożliwiła nam wzięciu udziału w tych uroczystościach, a tym samym oddanie hołdu żołnierzom walczącym o wyzwolenie Wilna w 1944 r., a także spotkanie z tzw. „żywą historią” oraz poznanie historii związanej z odwiedzanymi miejscami.
fot. S.K
S.K/HG
