„Aby pamięć trwała…” - pod takim hasłem od kilku lat jest kultywowana na terenie gminy Łuków pamięć o bohaterach, którzy oddali życie w obronie Ojczyzny. Przybiera ona różne formy - uroczystości historyczno – patriotycznych, wystaw zdjęć, spotkań z kombatantami, rekonstrukcji historycznych. Jedna z nich odbyła się w dniu 13 września w miejscowości Gręzówka. Była to uroczystość upamiętniająca 70. rocznicę zakończenia II Wojny Światowej i 70. rocznicę zamordowania przez funkcjonariuszy UB legendarnego dowódcy Armii Krajowej z Jaty kpt. Wacława Andrzeja Rejmaka ps. „Ostoja” i jego adiutanta por. Mieczysława Kańskiego ps. „Czeczot”. Ta druga rocznica wiąże się z terenem gminy Łuków, bowiem to na nim działał Oddział Partyzancki I Batalionu 35. Pułku Piechoty Armii Krajowej, dowodzony przez kpt. Wacława Rejmaka.
Wprowadzeniem w uroczystość było zaprezentowanie przez pełniącego obowiązki prezesa Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej Koło Łuków Ryszarda Grafika, rysu historycznego traktującego o zakończeniu II Wojny Światowej i dowódcy Wacławie Rejmaku.
Mszę św. w intencji Ojczyzny celebrował miejscowy proboszcz ks. Adam Krasuski. Po jej zakończeniu wszyscy zwartą kolumną udali się na cmentarz wojenny. Tam po odegraniu hymnu Rzeczypospolitej Polskiej, Apel Poległych z udziałem Kompanii Reprezentacyjnej Sił Powietrznych, odczytał major Artur Ostrowski z 41. Bazy Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie. Po nim Kompania oddała salwę honorową.
W uroczystości licznie wzięli udział kombatanci i członkowie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Ich obecność i głos były ważnymi elementami tego święta, bowiem wielu z nich to świadkowie czasu wojny. Bezcennymi wspomnieniami o dowódcy „Ostoi” podzielił się jeden z ostatnich żyjących jego podkomendnych – mjr Polikarp Paduch ps. „Jar”, prezes Środowiska Warszawskiego 9. Podlaskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej, żołnierz KEDYW-u (Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej) i Oddziału Partyzanckiego z Jaty, uczestnik wielu akcji bojowych, w tym bitwy pod Gręzówką w dniu 20 lipca 1944r. Wspominał „Ostoję” nie tylko jako wybitnego żołnierza i dowódcę podkreślając cechy, które predestynowały go do zajmowania wysokich stanowisk wojskowych, ale wspominał go również jako dobrego i mądrego człowieka roztaczającego czułą opiekę nad swoimi „chłopcami”, jak nazywał swoich podkomendnych. Wiceprezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej – prof. Mieczysław Szostek w swoim wystąpieniu podziękował za zorganizowanie uroczystości i podkreślił jednocześnie, jak ważne jest zachowanie pamięci o ludziach walczących w obronie Ojczyzny. Głos zabrali także senator Rzeczypospolitej Polskiej Stanisław Gogacz i organizatorzy uroczystości – prezes Towarzystwa Przyrodniczo – Historycznego „Orlik” Paweł Przeździak oraz wójt gminy Łuków Mariusz Osiak.
Wyrazem pamięci o bohaterach było także złożenie kwiatów pod pomnikiem Żołnierzy Kampanii Wrześniowej, Partyzantów i Ofiar Zbrodni Hitlerowskich poległych za Wolność Ojczyzny. Inną formą upamiętnienia tego uroczystego dnia było widowisko słowno – muzyczne pt. „Armia Krajowa – poczucie wolności” zaprezentowane przez uczniów z Zespołu Szkół w Gręzówce, przygotowanych przez nauczycieli: Urszulę Jurzyk, Hannę Ślusarczyk i Tomasza Pirosa. Uroczystość zakończył koncert pieśni patriotycznych w wykonaniu Łukowskiej Orkiestry Dętej im. Antoniego Próchniewicza pod batutą kapelmistrza Tadeusza Bochmana, która jednocześnie zapewniała oprawę muzyczną całego dnia.
Dzięki zainstalowanej w miejscu uroczystości stacji krótkofalarskiej, informacja o wydarzeniu dostępna była daleko poza obszarem Ziemi Łukowskiej. Jej operator Mariusz Ciszak (SQ8JCB) łączył się z korespondentami na całym świecie komunikując o uroczystości.
Poza Kompanią Reprezentacyjną Sił Powietrznych pod dowództwem por. Marcina Sztobryna, w uroczystości wzięli udział: poczty sztandarowe samorządów, organizacji i szkół, przedstawiciele środowiska AK-owskiego, władz lokalnych oraz licznie zgromadzeni mieszkańcy gminy i miasta. Obecna była również rodzina kpt. Wacława Rejmaka.
Imprezą towarzyszącą święta był XIII Turniej Szachowy o Puchar Dyrektora Zespołu Szkół w Gręzówce poświęcony pamięci kpt. Wacława Rejmaka ps. „Ostoja”, w którym wzięło udział ponad 40 osób nie tylko z terenu miasta Łuków i gminy Łuków, ale również reprezentanci klubów z innych miast regionu.
Wsparcia finansowego, dzięki któremu była możliwa realizacja wydarzenia udzielili Grzegorz Dybciak – prezes Zarządu Przedsiębiorstwa Produkcyjno – Handlowego „Agro – Top” z Gręzówki i Kazimierz Jakubiak – właściciel Przedsiębiorstwa Usługowo – Handlowego „Mel – Kan” z Ryżek.
Organizatorami uroczystości byli Rada i Wójt Gminy Łuków, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej Koło Łuków i Towarzystwa Przyrodniczo – Historyczne „Orlik”. Honorowy patronat nad nią objął Prezes Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej – prof. Leszek Żukowski. Pomocy w realizacji wydarzenia udzielili: Rada Sołecka Gręzówki, Koło Gospodyń Wiejskich „Kumpele”, Ochotnicza Straż Pożarna, Zespół Szkół w Gręzówce oraz mieszkańcy. Pomoc medyczną zapewniło Centrum Medyczno – Diagnostyczne Sp. z o.o.
Opracowanie: Promocja Gminy Łuków
/S.K/
fot. Towarzystwo Przyrodniczo-Historyczne "Orlik"
fot. Towarzystwo Przyrodniczo-Historyczne "Orlik"
fot. Towarzystwo Przyrodniczo-Historyczne "Orlik"
fot. Towarzystwo Przyrodniczo-Historyczne "Orlik"
fot. Towarzystwo-Przyrodniczo-Historyczne "Orlik"
fot. Towarzystwo Przyrodniczo-Historyczne "Orlik"
fot. Towarzystwo Przyrodniczo-Historyczne "Orlik"
fot. Towarzystwo Przyrodniczo-Historyczne "Orlik"