W dniach 11-13 września 2020 roku odbyły się „Uroczystości Wykusowe”. W uroczystościach udział wziął jeden z ostatnich żyjących żołnierzy, podkomendny Jana Piwnika ps. „Ponury” oraz Eugeniusza Kaszyńskiego ps. „Nurt” Pan ppłk Tadeusz Barański ps. „Tatar”.
Obchody rozpoczęły się w Starachowicach przy Ławeczce „Halnego” gdzie młodzież śpiewała pieśni patriotyczne. Było to już czwarte spotkanie, które zgromadziło ponad 100 mieszkańców ze Starachowic i okolic. Wykonawcami pieśni były następujące osoby oraz zespoły:
- Pan Artur Bieniek
- Wiktoria Bilińska
- Zespół Mali Wojacy
- Maciej Klepa i Jan Wiecha
- Gabriela Tokarska
- Natalia Orczyk
- Milena Ryś
Uroczystość odbywała się przy współpracy z Prezydentem Miasta Panem Markiem Materkiem oraz Parkiem Kultury w Starachowicach.
W sobotę 12 września o godz. 12.00 w Bodzentynie przy nowopowstałym rondzie odbyła się uroczyste spotkanie, na którym odczytano decyzję Rady Gminy Bodzentyn o nadaniu rondu imienia Żołnierzy „Ponurego” i „”Nurta”. W dalszej części nastąpiło uroczyste przecięcie wstęgi ogłaszając oficjalnie nazwę ronda oraz wystąpienia zaproszonych gości.
Organizatorem tego wydarzenia były Władze Samorządowe Gminy Bodzentyn na czele z Panem Burmistrzem Dariuszem Skibą oraz Pani dr hab. Urszula Oettingen – historyk, Prezes Stowarzyszenia Siekierno Nasza Ojczyzna.
Zgodnie z programem o godz. 16.00 na Polanie Wykus przy Kapliczce z wizerunkiem Matki Boskiej Bolesnej rozpoczęły się dalsze uroczystości. hm. Michał Nowakowski jako Komendant Placu złożył ppłk Tadeuszowi Barańskiemu meldunek. Później został odegrany Hymn Państwowy oraz nastąpiło powitanie uczestników przez Prezesa Okręgu Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury”-„Nurt” hm. Rafała Obarzanka.
Następnie rozpoczęła się Msza Święta pod przewodnictwem ks. Biskupa Piotra Turzyńskiego, który wygłosił do zebranych homilię nawiązując do służby i poświęcenia naszych żołnierzy w czasie II Wojny Światowej.
Około godz. 17.00 na Polanie Wykusowej Kapituła Honorowa Odznaczenia im. Jana Piwnika ps. „Ponury” wraz z Komendantem Wojewódzkim Policji w Kielcach Panem Nadinspektorem Pawłem Dzierżakiem wręczyła odznaczenie im. Jana Piwnika ps. „Ponury”. Wyróżnienie otrzymali:
- Artur Bielecki
- sierż. sztab. Kamil Michalski
Po tej części programu Wojewoda Świętokrzyski Pan Zbigniew Koniusz w imieniu Szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych wręczył odznaczenia Pro Bono Poloniae oraz Pro Patria następującym osobom:
- Ojciec Jan Kazimierz Głaz (Kapelan Koła AK w Wąchocku) – Pro Bono Poloniae
- Pan nadinsp. Paweł Dzierżak (Komendant Wojewódzki Policji w Kielcach) – Pro Patria
- Pan nadkom. Kamil Tokarski (Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach) – Pro Patria
- Pan podkom. Rafał Wydrzyński (Komenda Wojewódzka Policji w Kielcach) – Pro Patria
- Pan Michał Nowakowski (instruktor Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej) – Pro Patria
- Pan Ryszard Rymarczyk (koło AK w Wąchocku) – Pro Patria
Ostatnim wyróżnieniem było przyznanie Medali „Za Zasługi dla Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej”. Inicjatorem było Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury”-„Nurt” dziękując w ten sposób osobom, które od lat wspomagają nieść etos żołnierzy Armii Krajowej i wspierają nasz Okręgi w realizacji uroczystości upamiętniających naszych żołnierzy.
Odznaczenie wręczył ppłk Tadeusz Barański ps. „Tatar” przy udziale przedstawicieli Prezydium Zarządu Głównego Pana prof. Wiesława J. Wysockiego oraz Pana Macieja Jarosińskiego.
Wyróżnienia otrzymali:
- Pani dr Dorota Koczwańska – Kalita – Naczelnik IPN Delegatura Kielce
- Pan płk Grzegorz Motak – Dowódca 10 Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej
- Pan mł. insp. Andrzej Patrzałek – Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach
- Pan ppłk Piotr Gadomski – Zastępca Dowódcy 10 Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej
- Pan ppłk Arkadiusz Nenutil - 10 Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej
- Pan Piotr Kacprzak – Zastępca Dyrektora Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Radomiu
- Pan Leszek Bukowski - IPN Delegatura Kielce
- Pani mł. insp. Jolanta Jasieńczuk – Naczelnik w Komendzie Wojewódzkiej Policji w Kielcach
- Pan Piotr Fitas – Nadleśniczy w Nadleśnictwie Suchedniów
- Pan nadkom. Paweł Szczepaniak – Komendant Powiatowy Policji w Starachowicach
- Pani prof. Urszula Oettingen – Prezes Stowarzyszenia Siekierno Nasza Ojczyzna
- Pan Mirosław Oettingen - Stowarzyszenie Siekierno Nasza Ojczyzna
- Pan Jarosław Samela – Burmistrz Wąchocka
- Pan dr Marek Jedynak - IPN Delegatura Kielce
- Pan dr Tomasz Ossowski - 10 Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej
- Pani st. szer. Marta Korzynek - 10 Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej
- Pan st. szer Daniel Woś - 10 Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej
Po ceremonii wręczenia odznaczeń i medali zostały odczytane listy skierowane do uczestników uroczystości.
- Pana Łukasz Kudlicki - Szef Gabinetu Politycznego Ministra Obrony Narodowej odczytał list od Ministra Obrony Narodowej Pana Mariusza Błaszczaka.
- Pan Nadkomisarz Krzysztof Musielak, Dyrektor Biura Edukacji Historycznej - Muzeum Policji KGP odczytał list Komendanta Głównego Policji Pana gen. Insp. dr Jarosława Szymczyka
Kończąc uroczystości został odczytany Apel Pamięci oraz oddana salwa honorowa przez Kompanię Honorową Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach. Po tej części programu nastąpiło złożenie wiązanek oraz wyprowadzenie Kompanii Honorowych Policji, Wojska Polskiego oraz pocztów sztandarowych.
Niedziela 13 września o godz. 9.00 Pani Dorota Ściślewska – Skrobisz współautorka książki „Major Eugeniusz Gedymin Kaszyński, Nurt, Mur, Zygmunt” (1909–1976)” w Miejskim Ośrodku Kultury w Wąchocku wygłosiła prelekcję nt. życia i służby wojskowej „Nurta”. Podczas spotkania głos zabrał ppłk Tadeusz Barański ps. „Tatar”, który wspominał swojego dowódcę.
O godzinie 10.30 rozpoczęła się Msza Święta w Klasztorze Ojców Cystersów w Wąchocku. Mszy Świętej przewodniczył Ojciec Zachariasz – Proboszcz Parafii oraz Ojciec Roman z Zakonu Kapucynów.
Około godz. 11.45 zebrani przemaszerowali na Plac Ponurego w Wąchocku gdzie nastąpiła ostatnia część programu uroczystości.
Najpierw Prezes Okręgu Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury”-„Nurt” hm. Rafał Obarzanek podziękował wszystkim przybyłym na uroczystości, a później ppłk Tadeusz Barański ps. Tatar wygłosił krótką mowę o obowiązku niesienia etosu Armii Krajowej przez następne pokolenia.
Kompania Honorowa Wojska Polskiego przeprowadziła Apel Pamięci wraz z oddaniem Salwy honorowej.
Uroczystość zakończyła się złożeniem wiązanek i defiladą przed pomnikiem „Ponurego”.
W uroczystościach udział wzięli:
- Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu Pani Anna Krupka
- Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Pan Piotr Wawrzyk
- Senator Rzeczypospolitej Polskiej Pan Krzysztof Słoń
- Wojewoda Świętokrzyski Pan Zbigniew Koniusz
- Marszałek Województwa Świętokrzyskiego Pan Andrzej Bętkowski
- Jego Ekscelencję Ksiądz Biskup Piotr Turzyński
- Szef Gabinetu Politycznego Ministra Obrony Narodowej reprezentującego Ministra Obrony Narodowej Pana Mariusza Błaszczaka Pan Łukasz Kudlicki
- Komendant Wojewódzki Policji w Kielcach Pan Nadinspektor Paweł Dzierżak
- Dowódca 10 Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej Pan pułkownik Grzegorz Motak
- Pan ppłk Krzysztof Matla reprezentujący Dowódcę Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych Pana płk. Pawła Chabielskiego
- Dyrektor Biura Edukacji Historycznej - Muzeum Policji KGP reprezentujący Komendanta Głównego Policji Pana dr. Insp. Jarosława Szymczyka Pan Nadkomisarz Krzysztof Musielak
- Zastępcę Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu – Pan Piotr Kacprzak
- Nadleśniczy Nadleśnictwa Suchedniów Pan Piotr Fitas
- Komendant Wojewódzki Policji w Lublinie Pan insp. Artur Bielecki
- Pan Leszek Bukowski reprezentujący Naczelnik IPN Delegatura w Kielcach.
- Rodziny Żołnierzy Armii Krajowej
- Kompania Honorowa Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach
- Kompania Honorowa 10 Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej
- Kompania Honorowa Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych w Kielcach
- Kompania Reprezentacyjna ZDZ w Starachowicach
- Orkiestra Wojskowa z Radomia
- Orkiestra Młodzieżowa z Bodzentyna
- Organizacje Kombatanckie wraz ze strukturami Centralnymi oraz terenowymi.
- Władze samorządowe Starachowic, Wąchocka, Bodzentyna i Suchedniowa
- Stowarzyszenia i organizacje, które współorganizują tegoroczne uroczystości
- Instytucje Państwowe, organizacje Strzeleckie, harcerskie, grupy rekonstrukcyjne, młodzież szkolną przybyłą na uroczystość
- Chór parafialny Sursum Corda ze Skarżyska Kamiennej
Organizatorem Uroczystości było Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury” – „Nurt” oraz Obwód Świętokrzyski Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej przy udziale Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach, 10 Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej, Instytutu Pamięci Narodowej Delegatura w Kielcach, Nadleśnictw wchodzących w skład Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu, Miasta i Gminy: Starachowice, Wąchock, Bodzentyn, Suchedniów, Związku Harcerstwa Polskiego, Stowarzyszenia Siekierno Nasza Ojczyzna, Parku Kultury w Starachowicach, Jednostki Strzeleckiej ze Skarżyska – Kamiennej.
Wsparcia finansowego udzieliły: Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Urząd Marszałkowski woj. Świętokrzyskiego, Instytut Pamięci Narodowej Delegatura Kielce.
Poczet Sztandarowy Zarządu Głównego ŚZŻAK tradycyjnie wystawił Związek Strzelecki „Strzelcy Rzeczypospolitej”.
Prezes Okręgu ŚZŻAK
Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich
ArmiiKrajowej „Ponury”-„Nurt”
hm. Rafał Obarzanek
Źródło foto: Policja Świętokrzyska oraz 10 Świętokrzyska Brygada Obrony Terytorialnej , Pan Janusz Skibiński
LŻ/SK
