„Widzimy w państwu przewodników pośród dzisiejszych wyzwań i zagrożeń” – napisał prezydent RP w liście skierowanym do weteranów Armii Krajowej odczytanym podczas centralnych uroczystość ŚZŻAK z okazji 80. rocznicy przemianowania ZWZ w AK.
Uroczysta gala Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z okazji 80. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową odbyła się 26 kwietnia 2022 roku na Zamku Królewskim w Warszawie. Listy do jej uczestników skierowali Prezydent RP Andrzej Duda oraz Prezes IPN Karol Nawrocki.
W liście, odczytanym w trakcie otwarcia ceremonii, Prezydent wyraził największą wdzięczność wszystkim żołnierzom AK. „Dzisiejsza wolna i demokratyczna Polska to owoc państwa – czcigodni weterani – walki, odwagi i poświęcenia (…). Widzimy w państwu przewodników pośród dzisiejszych wyzwań i zagrożeń. Zwłaszcza teraz, gdy za naszą wschodnią granicą toczy się wojna, gdy brutalnie napadnięta przez Rosję Ukraina broni swojej niepodległości i tych samych wartości wolnego świata, których bronili żołnierze AK, szczególnie jasno widzimy, jak ważna dla przetrwania narodu i dla zwycięstwa jest niezłomna wiara i nieustępliwe męstwo” – podsumował w dokumencie Kancelaria Prezydenta RP.
Prezes Instytut Pamięci Narodowej zaznaczył, że etos Armii Krajowej przetrwał. „Jej walkę o wolność kontynuowało powojenne podziemie antykomunistyczne. Jeszcze wiele lat później był inspiracją dla licznych opozycjonistów PRL. Dziś, w wolnej Polsce, mamy obowiązek przypominać o dzielnych ludziach z AK i dbać o to, by zajmowali należne miejsce w historii. W IPN traktujemy to zadanie jako zaszczytną misję. Tym bardziej, jeżeli możemy współpracować z największą i najważniejszą organizacją kombatancką zrzeszającą weteranów Armii Krajowej – Światowym Związkiem Żołnierzy Armii Krajowej” – podkreślił.
Podczas uroczystości na Zamku władze ŚZŻAK wręczyły okolicznościowe odznaczenia Weteranom oraz osobom zasłużonym w kultywowaniu pamięci o czynach AK. Zostały także ogłoszone wyniki konkursu IPN pod patronatem honorowym ŚZŻAK „Podziemna armia. Ludzie, miejsca i walki Armii Krajowej”. Odbyła się również konferencja poświęcona historii Armii krajowej.
Obchody 80. rocznicy przemianowania ZWZ w AK odbywają się pod Patronatem Narodowym Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w Stulecie Odzyskania Niepodległości. Gala została przeniesiona na kwiecień z uwagi na wysoki wzrost zachorowań na COVID-19 w lutym 2022 roku.
W stulecie odzyskania Niepodległości postanowieniem Prezesa Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej ustanowiona została Odznaka Pamiątkowa Kolumbowie rocznik 20. Celem nadawania Odznaki jest uhonorowanie harcerzy Szarych Szeregów i innych żołnierzy Armii Krajowej urodzonych w 1920 roku i w latach następnych, za udział w walce o Niepodległą Rzeczpospolitą Polską w latach 1939–1945. Podczas uroczystości odznakę tę otrzymał mjr Jacek Broel - Plater ps. „Ludwig” Okręg Małopolski ŚZŻAK.
Postanowieniem Nr 222/2022 z dnia 22.04.2022 r. za wybitne zasługi w dziedzinie rozpowszechniania wiedzy o Polskim Państwie Podziemnym i Armii Krajowej Kapituła Odznaki Pamiątkowej działająca przy Zarządzie Głównym Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, przyznaje Odznaczenia Pamiątkowe „Za Zasługi dla ŚZŻAK” dla Komendy Głównej Policji, Komendy Głównej Straży Granicznej, Wojska Obrony Terytorialnej, Dyrekcji Generalna Lasów Państwowych, Poczty Polskiej S.A., Polskiej Grupy Energetycznej S.A., Fundacji PGE, Związku Harcerstwa Polskiego, Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej i naczelnika Centrum Edukacyjnego IPN „Przystanek Historia” Tomasza Morawskiego.
Na gali obecni byli: Szef Zespołu Działalności Bieżącej Sił Zbrojnych Biura Bezpieczeństwa Narodowego płk Konrad Kłos reprezentujący Prezydenta RP, dyrektor Biura Edukacji Narodowej IPN Adam Hlebowicz reprezentujący Prezesa IPN, gen. Robert Bagan reprezentujący Komendanta Nadwiślańskiego Oddziału Straży Granicznej, dyrektor biura Historii i Tradycji Policji podinsp. Krzysztof Musielak reprezentujący Komendanta Głównego Policji, ppłk Artur Ochal reprezentujący Dowódcę Wojsk Obrony Terytorialnej, Monika Kalinowska reprezentująca Szefa UdSKiOR, dyrektor Centrum Informacyjnego Lasów Państwowych Michał Ciepłucha, dyrektor Biura Współpracy Międzynarodowej i Filatelistyki Poczty Polskiej Krzysztof Górski reprezentujący Prezesa Zarządu Poczty Polskiej S.A. W imieniu Komendanta Głównego Straży Granicznej gen. dyw. Tomasza Pragi obecni byli mjr Pietraszczyk Maciej, mjr dr Artur Ochał oraz kpt. Grzegorz Cwyl.
Prelekcje historyczne wygłosili:
- dr Paweł Rokicki, Instytut Pamięci Narodowej
– Armia Krajowa – spojrzenie z perspektywy lat. - prof. Wiesław Wysocki, Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej
– Tajne nauczacie w okresie okupacji. - dr Adam Buława
– Rola kolejarzy w podziemiu niepodległościowym. - Piotr Kacprzak, Zastępca Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Radomiu
– Leśnicy w służbie polskiego podziemia w czasie II Wojny Światowej. - podinsp. Krzysztof Musielak, Policja
– Policjanci w strukturach Armii Krajowej. - mjr SG Artur Ochał, Straż Graniczna
– Od ochrony granic do działalności podziemnej – udział oficerów formacji granicznych w tworzeniu i działalności konspiracji wojskowej. - Krzysztof Górski, Poczta Polska
– Pracownicy Poczty Polskiej w służbie Armii Krajowej oraz prezentacja znaczka okolicznościowego.
Galę zwieńczył Koncert przygotowany przez FILHARMONIĘ im. ROMUALDA TRAUGUTTA w składzie: Anna Parysz – sopran, Dorota Lachowicz – mezzosopran, Krzysztof Kur – tenor (dyrektor), Jakub Milewski – baryton, Witold Żołądkiewicz – baryton, Andrzej Ferenc – aktor, Ewa Pelwecka – fortepian.
Uroczystość była współorganizowana przy udziale Instytutu Pamięci Narodowej, Komendy Głównej Policji, Komendy Głównej Straży Granicznej, Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, Poczty Polskiej oraz Fundacji PGE i Fundacji Orlen.
O konkursie IPN pod honorowym patronatem ŚZŻAK
Konkurs „Podziemna armia. Ludzie, miejsca i walki Armii Krajowej” zrealizowany przez Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Delegaturę w Kielcach, pod honorowym patronatem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
Celem Konkursu była popularyzacja i upowszechnienie wiedzy na temat polskiego podziemia niepodległościowego z okresu okupacji, zwłaszcza Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, zainteresowanie uczniów tematem konspiracji niepodległościowej z lat 1939–1945, rozwijanie umiejętności wyszukiwania i korzystania z informacji zawartych w różnych źródłach i ich krytycznego analizowania oraz kształtowanie szacunku do wartości demokratycznych i ogólnoludzkich takich jak: prawa człowieka, wolność oraz postaw obywatelskich i patriotycznych uczniów.
Konkurs przeznaczony był dla dwuosobowych zespołów uczniowskich ze szkół podstawowych oraz szkół ponadpodstawowych. Zadaniem uczestników konkursu było przygotowanie pracy w formie krótkiego vloga, dotyczącego osób, miejsc, struktur, wydarzeń bądź form upamiętnienia Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej.
Udział zgłosiło 11 szkół podstawowych i 12 szkół ponadpodstawowych. Komisja konkursowa wyłoniła laureatów: miejsca od III do I oraz wyróżnienie w młodszej kategorii wiekowej oraz miejsca od III do I w kategorii uczniów szkół ponadpodstawowych.
Więcej o konkursie: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/154967,Ogolnopolski-konkurs-Podziemna-armia-Ludzie-miejsca-i-walki-Armii-Krajowej-Zglos.html
Opr. ŚZŻAK/PAP
Patroni wydarzenia
Uroczystość w obiektywie Krzysztofa Kierzkowskiego
