Rajd Kombatancki na "Wykus"

W sobotę 14 czerwca br. z Zarządu Głównego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej wyruszył „Rajd Kombatancki”. Głównym celem rajdu były coroczne uroczystości na „Wykusie” w Górach Świętokrzyskich poświęcone Żołnierzom Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej „Ponury-Nurt”.

Po drodze uczestnicy rajdu zatrzymali się w miejscowości Michniów, gdzie w dniach 12 i 13 lipca 1943 r. nastąpiła pacyfikacja wsi przez niemieckie oddziały policyjne odkomenderowane do tej akcji z 17 i 22 pułku niemieckiej policji. Podczas pacyfikacji zamordowane zostały 203 osoby. Sztandary i uczestnicy rajdu oddali hołd, złożyli kwiaty i zapalili znicze, przed zbiorową mogiłą, na której zaraz po wojnie postawiono kamienną tablicę z nazwiskami ofiar. Następnie zwiedzili Izbę Pamięci, która mieści stałą wystawę oraz ośrodek badawczy, dokumentujący martyrologię polskiej wsi w czasie II wojny światowe, a także obejrzeli film dokumentujący wspomnienie ofiar.

Na placu za mogiłą ofiar pacyfikacji obecnie trwa rozbudowa Mauzoleum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie, gdzie m.in. znajdują się krzyże symbolizujące polskie wsie spacyfikowane przez Niemców w latach 1939-1945, pomnik „Pieta Michniowska” oraz pomnik „Pożoga Wołynia”.

Po krótkim przystanku w Michniowie rajd wyruszył na główne uroczystości na „Wykusie”. Polana „Wykus” położona jest w Lasach Siekierzyńskich w Puszczy Jodłowej u stóp Gór Świętokrzyskich. W tym miejscu podczas II wojny światowej stacjonowały oddziały żołnierzy polskiego podziemia, Zgrupowania Partyzanckie AK „Ponurego” i „Nurta”. W 1957 r. odsłonięto tam kapliczkę z wizerunkiem Matki Boskiej Bolesnej, a na ścianach kapliczki umieszczono pseudonimy poległych bohaterów AK. Na otaczającym murze znajduje się obecnie kilkaset tabliczek z nazwiskami poległych i zmarłych żołnierzy różnych zgrupowań.

Obchody na „Wykusie” są również świętem świętokrzyskiej policji. Legendarny dowódca „Ponury” był oficerem rezerwy Wojska Polskiego i funkcjonariuszem Policji Państwowej, a od przeszło 20 lat jest patronem policji świętokrzyskiej.

Z tej okazji na „Wykus” przybyli przedstawiciele władz państwowych, władze pobliskich miast i gmin, wielu kombatantów z rodzinami oraz harcerze, a także członkowie Światowego Związku Żołnierzy AK z całej Polski.

Zebranych powitał hm. Rafał Obarzanek Prezes Środowiska Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich „Ponury-Nurt” ŚZŻAK i członek Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, a wnuk śp. por. Zdzisława Rachtana ps. „Halny” Pan Antoni Rachtan odczytał list Prezydenta RP do uczestników uroczystości. Niestety w tym roku po raz pierwszy uroczystości odbyły się bez ostatniego oficera Zgrupowań Partyzanckich AK „Ponury” i I batalionu 2 pułku piechoty Legionów AK wspomnianego wyżej por. Zdzisława Rachtana ps. „Halny”. Wieloletni członek władz ŚZŻAK, porucznik „Halny” zmarł w styczniu 2014 r.

Następnie odbyła się Polowa Msza Święta w intencji mjr „Nurta” i Jego Żołnierzy. Po Mszy św. studenci pierwszego roku Wyższej Szkoły Handlowej w Kielcach złożyli ślubowanie, a następnie odznaczono Odznaką Honorową im. Jana Piwnika „Ponurego” najbardziej zasłużonych policjantów.

W ramach uroczystości odbył się także Apel Pamięci i salwa honorowa. Na zakończenie zostały złożone kwiaty i zapalone znicze. Wieczorem kombatanci i harcerze spotkali się na wspólnym biwaku.

Następnego dnia, w niedzielę uroczystości przeniosły się do Wąchocka.

Przed rozpoczęciem oficjalnych uroczystości uczestnicy naszego rajdu mieli okazję zwiedzić Opactwo Cystersów w Wąchocku, które oprócz modlitwy i pracy Cystersów jest także miejscem zabytkowym. Pod przewodnictwem Brata Alberta obejrzeliśmy:
Muzeum Pamięci Walki o Niepodległość Narodu, klasztorne krużganki, romański kościół, kapitularz, karcer, fraternię, wirydarz, refektarz, klasztorne ogrody oraz grób Jana Piwnika „Ponurego”, przed którym sztandary i uczestnicy oddali hołd, złożyli kwiaty oraz zapalili znicz.

Po długim spacerze po opactwie uczestnicy rajdu przenieśli się do kościoła, gdzie rozpoczęła się Msza Święta w intencji mjr „Ponurego” i Jego Żołnierzy koncelebrowana, pod przewodnictwem księdza kanonika Marka Janasa, dziekana dekanatu Starachowice-Północ, który podczas Mszy Świętej wygłosił obszerne, patriotyczno-religijne kazanie.

Po uroczystościach religijnych nastąpiło odsłonięcie tablicy śp. Zdzisława Rachtana „Halnego” w murze Panteonu Podziemnego Państwa Polskiego.

Następnie orkiestra dęta z Suchedniowa i uczestnicy uroczystości przeszli na Plac im. Ponurego gdzie przed pomnikiem Jana Piwnika „Ponurego”, przedstawiciel Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Pani Izabela Ryżkowska w imieniu Ministra Jana S. Ciechanowskiego wręczyła Medale „Pro Patria” kilkunastu najbardziej zasłużonym osobom. Po wręczeniu odznaczeń, złożono kwiaty i zapalono znicze przed pomnikiem. Uroczystości zakończyła defilada pocztów sztandarowych i grup zorganizowanych.

Po uroczystości w Wąchocku, uczestnicy rajdu wyruszyli do miejscowości Kałków-Godów, gdzie zwiedzili Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Pani Świętokrzyskiej. W Kościele Sanktuaryjnym, w Kaplicy Armii Krajowej uczestnicy rajdu złożyli wiązankę kwiatów, zapalili znicze i wspólnie odmówili modlitwę. Na terenie Sanktuarium znajduje się również wiele miejsc i budowli poświęconych kultowi religijnemu i patriotycznemu m.in. droga krzyżowa, wiele kaplic, pomników i figurek świętych, Muzeum Przeszłości, dzwonnica, szopka, dom pielgrzyma. Centralnym punktem spaceru po Sanktuarium jest pięciokondygnacyjna, kamienna budowla tzw. „Golgota Wschodu”, w której mieści się 30 kaplic i oratoriów poświęconych najwybitniejszym postaciom z życia narodu polskiego, świętym, błogosławionym, kandydatom na ołtarze, a także miejscom największych tragedii Narodu Polskiego.

Po zwiedzeniu tego niezwykłego miejsca, które było ostatnim punktem naszego rajdu pełni zadumy, silniejsi duchem i wzbogaceni o nowe przeżycia wróciliśmy do Warszawy.

Organizatorem obchodów było Środowisko Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej "Ponury-Nurt" Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz Obwód Świętokrzyski Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej, a z Warszawy, jak co roku, na uroczystości na „Wykusie” wyruszył „Rajd Kombatancki” organizowany przez Ogólnokrajowe Środowisko Korpusu „Jodła” ŚZŻAK przy wsparciu finansowym Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Uczestnikami rajdu oprócz kombatantów z różnych środowisk AK-owskich była młodzież ze Szkoły Podstawowej Nr 223 im. Partyzantów Ziemi Kieleckiej w Warszawie z wychowawcą Panią Wandą Wołkowycką, a także członkowie Zarządu Głównego ŚZŻAK oraz „niestrudzone” poczty sztandarowe: Zarządu Głównego ŚZŻAK, Ogólnokrajowego Środowiska Żołnierzy AK Korpusu „Jodła” oraz Stowarzyszenia „Szare Szeregi”. Komendantem rajdu był niezawodny i zasłużony żołnierz AK z ziemi radomsko-kieleckiej Zbigniew Bieganik ps. „Polan”.

List Prezydenta RP

Powitanie uczestników

/S.K/ H.G/