W dniu 13 maja br. w budynku PAST-y w związku z zakończeniem 22-letniej działalności Fundacji Filmowej Armii Krajowej, odbyło się uroczyste spotkanie, w którym uczestniczyli twórcy Fundacji, działacze, sponsorzy, a także wolontariusze i osoby życzliwe Fundacji.
Podczas spotkania przeszło 30 osób z rąk Przewodniczącej Rady Fundacji Olgi Krzyżanowskiej i Prezesa Fundacji Tadeusza Filipkowskiego otrzymało dyplomy – podziękowania za wieloletnią twórczą współpracę z Fundacją służącą utrwalaniu etosu Armii Krajowej.
Spotkanie było również okazją do przypomnienia i omówienia dorobku Fundacji Filmowej Armii Krajowej.
Przypominamy, że Fundacja działała w latach 1993-2015 w Warszawie w gmachu PAST-y, przy ul. Zielnej 39.
Powstała z inicjatywy ówczesnego Prezesa Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej — płk. Aleksandra Tyszkiewicza, którego wybrano, jako pierwszego przedstawiciela Fundatora.
Fundatorami powstałej w 1993 r. Fundacji Filmowej Armii Krajowej zostały osoby prawne:
- Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej (reprezentowany przez Aleksandra Tyszkiewicza, a następnie kolejnych prezesów ŚZŻAK — obecnie — Leszka Żukowskiego)
- Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych (reprezentowana przez Lucynę Nowak, a następnie przez Elżbietę Trześniewską)
- oraz osoby fizyczne:
- Krzysztof Lang, Wojciech Walosiński (obecnie nieżyjący) i Zbigniew Wolak (obecnie nieżyjący).
Pierwotnym celem Fundacji było wyprodukowanie pełnometrażowego dokumentalnego filmu, ukazującego prawdziwy przebieg Powstania Warszawskiego. Dzięki sprawnym działaniom inspiratorów tej inicjatywy, zgodnie z założeniem Fundacji, film pt. „Powstanie Warszawskie 1944” został ukończony przed 50 rocznicą wybuchu powstania, a jego emisja 1 sierpnia 1994 roku wzbogaciła obchody rocznicowe. Sam film został przyjęty z pełną aprobatą środowisk Akowskich.
Po odbiorze społecznym, jaki wywołał film „Powstanie Warszawskie 44”, Fundacja Filmowa Armii Krajowej uznała potrzebę kontynuacji dalszych działań i rozszerzenia tematyki produkowanych filmów. Wykorzystując nabyte doświadczenia i powstałe struktury, przystąpiono do realizacji filmów prezentujących działania struktur podziemnych oraz jednostek Armil Krajowej, działających w kraju w czasie drugiej wojny światowej.
Oprócz dążenia do emisji telewizyjnych każdego tytułu i kinowych (na te ostatnie z racji swojego ograniczonego potencjału Fundacja miała bardzo mały wpływ), postanowiono rozpowszechniać wyprodukowane filmy (początkowo na kasetach VHS), a następnie na płytach DVD.
Obecnie, kiedy pokolenie żołnierzy Armii Krajowej przemija, a w części młodego pokolenia brakuje zainteresowana podejmowaniem trudnych tematów z przeszłości, coraz trudniej zdobywa się środki materialne na produkcję dokumentów historycznych. Z bólem musieliśmy się pogodzić z myślą, że wyczerpują się możliwości produkcyjne Fundacji. Dlatego kierownictwo FFAK skupiło się na zabezpieczeniu zgromadzonego dorobku i wyszukaniu instytucji, która najpełniej realizowałaby podstawowe cele Fundacji, przez wykorzystanie, popularyzacji i rozpowszechnianie powstałych filmów uznaliśmy, że najlepiej nasze zamierzenia będzie spełniała instytucja państwowa, mająca ogromne możliwości rozwojowe, jaką jest Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Poważnym walorem tej instytucji Jest fakt, że zadeklarowała kontynuacje digitalizacji sfilmowanego materiału i przeniesienie go na trwałe nośniki cyfrowe. Szczególnie cenna jest obietnica digitalizacji również nagrań w filmach niewykorzystanych. Są to często relacje nieżyjących już świadków przeżyć wojennych, mające niejednokrotnie walory, pozwalajcie odtworzyć nieznane okoliczności wydarzeń historycznych. Wszystkim zainteresowanym instytucjom i twórcom polecamy korzystanie z tych materiałów filmowych.
Dorobek jaki pozostawia FFAK to 29 filmów, a także 18 nagród na festiwalach krajowych i zagranicznych.
Skład Rady Fundacji - z przyczyn naturalnych - zmieniał się, ale jego trzon stanowili członkowie wytrwale wspierający Zarząd Fundacji, aż do podjęcia decyzji o jej likwidacji.
W ostatnich latach funkcję Przewodniczącej Rady pełniła była wicemarszałek Sejmu PR Olga Krzyżanowska. W pracach ostatniej Rady uczestniczyli: Andrzej Hagmajer (Urząd m.st. W-wy), Anna Jakubowska (byty czł. Zarządu), Krystyna Mokrosińska (TVP), Włodzimierz Niderhaus (dyr.WFDiF), Janusz Odziemkowski (historyk), Jan Rutkiewicz (b. burmistrz Warszawy Śródmieście.), Jacek Taylor (b. Szef. UdSKiOR), Stanisław Wyganowski (b. Prezydent Warszawy).
W skład Zarządu FFAK wchodzili: Tadeusz Filipkowski (od 1994 r. Prezes — środ. Szarych Szeregów), Lucyna Nowak (WFDiF), Anna Jakubowska (do 2010 r. — środ. bat. „Zośka”) i Paweł Kurzacz (od 2011 r.)
OD MAJA 2015 PRAWA AUTORSKIE I ZALEŻNE FFAK PRZEJĘŁO MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ W GDAŃSKU, ORGANIZUJĄC TAKŻE ROZPOWSZECHNIANIE FILMÓW NA PŁYYTACH DVD ORAZ UDZIELAJAC LICENCJI NA PREZENTACJĘ DOROBKU FUNDACJI NA INNYCH POLACH.
Rozpowszechnianiem filmu fabularnego, Generał Nil” oraz fabularyzowanych, "Do potomnego” i „My Cichociemni” zajmuje się WFDIF, ul Chełmska 21, 00-724 Warszawa tel.: +48 228411211.
/S.K/